Het warmtenet

Een warmtenet is een netwerk van ondergrondse leidingen waardoor warm water stroomt. Dit warme water wordt gebruikt om woningen te verwarmen en te voorzien van warm water.  

Dit netwerk van leidingen heeft een bron waar de warmte uitgehaald wordt. Dat kan industrie zijn, maar ook de warmte van het water van de rioolwaterzuivering.  

In plaats van een cv-ketel in elk huis, wordt het warmte water uit de rioolwaterzuivering centraal verwarmd door warmtepompen in de wijk. Het afgekoelde water, dat de huizen van warmte heeft voorzien, stroomt daarna terug naar de warmtepompen om opnieuw verwarmd te worden.  

Aan Slim Warmtenet Zandweerd in Deventer werken verschillende partijen samen:

• Gemeente Deventer: De gemeente coördineert en financiert het project.
• Waterschap Drents Overijsselse Delta: Zij leveren de restwarmte van de rioolwaterzuivering.
• Verhuurders: Woningcorporaties ieder1 en Rentree en verhuurder Stichting Eigen Bouw sluiten huurwoningen aan op het warmtenet.
• Provincie Overijssel: De provincie ondersteunt het project met subsidies en leningen.

Deze samenwerking zorgt ervoor dat het warmtenet efficiënt en duurzaam kan worden gerealiseerd. 

De aanleg van Slim Warmtenet Zandweerd wordt betaald door subsidies, leningen en bijdragen van verschillende partijen:

1. Gemeente Deventer: de gemeente speelt een centrale rol en heeft een subsidie van €13 miljoen gekregen voor de aanleg van het warmtenet.
2. Provincie Overijssel: de provincie ondersteunt het project met een subsidie van €1,7 miljoen en een lening van €1 miljoen.
3. Waterschap Drents Overijsselse Delta: zij leveren de restwarmte die als bron voor het warmtenet dient.

Deze gezamenlijke inspanningen zorgen ervoor dat het warmtenet efficiënt en duurzaam kan worden gerealiseerd. 

Voor 2050 stoppen we in Nederland met het gebruik van aardgas. Voor de gemeente Deventer heeft de gemeente gekeken naar beschikbare warmtebronnen voor de aanleg van warmtenetten. Voor de Zandweerd ligt de rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) ten Noorden van de wijk. De restwarmte van de RWZI heeft voldoende warmte beschikbaar voor zo'n 2200 woningen.  

Voor veel woningen in Zandweerd is een alternatief voor verwarmen met aardgas erg kostbaar. Vaak is een grote verbouwing van de woning nodig voordat dit mogelijk is. Om te kunnen verwarmen met een warmtepomp moeten woningen goed geïsoleerd zijn en verwarmd worden met vloerverwarming. Omdat je bij Slim Warmtenet Zandweerd alleen een afleverset in je woning nodig hebt is dit een goede oplossingen voor de wijk Zandweerd.

Hoewel sommige huizen in Zandweerd al zijn aangesloten op het warmtenet, worden ze nog steeds met gas verwarmd. Dit komt omdat de warmtecentrales (nodig om de warmte op de juiste temperatuur te krijgen) nog worden gebouwd.

Het bouwen van deze warmtecentrales is een complex proces. Denk aan technische berekeningen en vergunningsprocedures die tijd kosten.

Om in de tussentijd de aangesloten woningen toch van warmte te voorzien, wordt tijdelijk gebruik gemaakt van gasketelcentrales.

De gemeente en betrokken partijen werken eraan om de overgang zo soepel mogelijk te laten verlopen en uiteindelijk alle huizen van het gas af te halen.

Een warmtenet ontwikkelen is een uitgebreid proces met meerdere fases. Elke stap is afhankelijk van belangrijke informatie en kost tijd - vaak jaren - vanwege de technische, financiële en organisatorische uitdagingen. Je kunt het zien als een strategisch bordspel. Bekijk de planning van het warmtenet. 

De investering voor de aanleg van het warmtenet bestaat uit kosten voor aanleg van infrastructuur zoals leidingen, uitkoppeling bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI), warmtecentrales en aansluitingen, vereist financiële middelen en planning. De totale kosten voor het realiseren van het Slim Warmtenet Zandweerd in Deventer zijn circa 40 miljoen euro. Deze investeringen worden mogelijk gemaakt door subsidies, leningen van de provincie Overijssel en bijdragen van andere betrokken partijen.  

Deze investering moet worden terugverdiend door de exploitatie (het uitbaten van het warmtenet). Dit betekent dat de inkomsten uit de levering van warmte voldoende moeten zijn om de operationele kosten te dekken. De operationele kosten zijn kosten voor activiteiten die nodig zijn om het warmtenet te onderhouden en te beheren (naast de kosten voor aanleggen zijn dit bijvoorbeeld warmteproductie, onderhoud van de leidingen en het leveren van warmte aan de gebruikers).  

In het ondernemersplan is opgenomen dat het warmtenet over 30 jaar kostenneutraal is. Dat betekent dat de inkomsten de kosten inclusief de (her)investering dekken.  

Nee, je bent niet verplicht om je aan te sluiten op het warmtenet. De gemeente moedigt het gebruik van het warmtenet aan vanwege de voordelen voor duurzaamheid en energie-efficiëntie, maar het is geen verplichting. Realiseer je goed dat je als je besluit om niet mee te doen, je zelf nog opzoek moet naar een alternatief voor aardgas voor 2050. 

We kijken nog of dit mogelijk is. Houdt er rekening mee dat later aansluiten duurder gaat zijn dan direct aansluiten.  

De aanleg van Slim Warmtenet Zandweerd gebeurt in stappen. Als woningeigenaar in Zandweerd krijg je van de gemeente zodra je je kunt aanmelden een aanbod om aan te sluiten op het warmtenet. De exacte planning van de aanleg is nog niet af. 

Door lokaal beheer kunnen we de kwaliteit van de warmtelevering waarborgen en snel reageren op vragen. Heb je een storing? Dan kun je snel bij ons terecht. De rioolwaterzuivering staat er nog heel wat jaren en we sluiten een leveringscontract met je af waarin we afspraken over de leveringszekerhied maken. 

Nee, de temperatuur van het water dat uit de RWZI komt daalt en stijgt. Dit is afhankelijk van het seizoen en hoeveel regen er valt. De gemeente heeft het temperatuurverloop langdurig gemonitord. Het ontwerp van het Slim Warmtenet is aan de hand daarvan gemaakt. Met de temperatuur van het water bij de RWZI is voldoende duurzame warmte voor meer dan 2000 woningen. 

Ja, we willen zeker zijn dat er altijd warmte geleverd kan worden aan de woningen. Daarom maken we gebruik van zogenaamde piekketels. Piekketels zijn gasgestookte ketels die als er heel veel warmte wordt gevraagd kunnen worden ingezet. Maximaal 20% van de geleverde warmte wordt door deze ketels verzorgd. 

Om de warmte van de RWZI om te zetten naar een gescheiden leidingensysteem door de wijk, hebben we gezocht naar een locatie op of zo dicht mogelijk bij de RWZI. Omdat het waterschap een sterke voorkeur had om deze ruimte niet op hun terrein te plaatsen, hebben we ervoor gekozen om een plek te zoeken net buiten het terrein van het waterschap, onopvallend in de aanwezige groenstrook langs de Roland Holstlaan. 

De aanvraag voor de omgevingsvergunning voor de locatie bij de RWZI wordt binnenkort ingediend. Het eerst verwachte startmoment zal januari 2026 zijn. 

Voor de warmtecentrale aan de Rubensstraat is het uitgangspunt geweest om een locatie met zo weinig mogelijk (ruimtelijk) impact te vinden en dus gebruik te maken van bestaande bebouwing.   

De warmtewisselaar haalt de warmte uit het afvalwater bij de rioolwaterzuivering. De warmtecentrale (meerdere warmtepompen) verhoogt de temperatuur van dat water tot 70 graden.
 

Dat is op dit moment nog niet bekend. Er loopt nog een aanbestedingsprocedure. Met de partij die deze aanbesteding wint gaan we een bouwteam vormen. In bouwteamverband werken we de techniek verder uit. Als randvoorwaarde geldt dat alle techniek die nodig is moet passen in wat in de omgevingsvergunningsaanvraag is vastgelegd, zoals bijvoorbeeld de grootte, het uiterlijk van het gebouw en (maximale) eisen t.a.v. geluid.

Volgens het geldende omgevingsplan mag er in de nacht maximaal 40 dB(A) geluid worden geproduceerd op de dichtstbij gelegen gevel van een woning. Dat is vergelijkbaar met het geluid dat een koelkast maakt. In de vergunningaanvraag gaan we zelfs uit van maximaal 38 dB(A). 

We kijken wat nodig is. We zitten momenteel in de aanbestedingsfase. Dat betekent dat we een bedrijf selecteren om de ruimtes voor ons te bouwen. Zij gaan ook het onderhoud aan deze ruimtes uitvoeren via een vaste onderhoudscyclus. Als we een aannemer hebben geselecteerd stemmen we deze zaken met elkaar af. Voorwaarde is dat dit minimaal zo vaak is als nodig.  

De ruimtes gaan 24/7 gemonitord worden. Dat betekent dat we een storing direct doorkrijgen en daarop kunnen reageren. Behalve brandsensoren komen er ook watersensoren om bij lekkage te waarschuwen.   

We zitten nu in de opstartfase van het warmtenet. Net als veel andere warmtenetten draaien we daarom nog tijdelijk op aardgas en nog niet op de warmte van de rioolwaterzuivering. We werken hard aan de uitkoppeling van de rioolwaterzuivering en de warmtepompen. Als deze gebouwen af zijn, ontvang je duurzame warmte vanuit de rioolwaterzuivering.  

De aanvraag voor de omgevingsvergunning voor de locatie aan de Rubensstraat wordt binnenkort ingediend. Het eerst verwachte startmoment zal januari 2026 zijn. 

Eind 2022 heeft Ennatuurlijk zich teruggetrokken als leverancier uit het warmtenet. Er waren toen al plannen voor nieuwbouw in de Zandweerd met een aansluiting op het warmtenet. Om dit door te kunnen laten gaan hebben we gekozen het warmtenet eerst met gas te verwarmen.  

Nu in 2023 de gemeenteraad heeft besloten door te gaan met het warmtenet hebben we eerst veel stappen moeten nemen om dit ook in de organisatie goed te regelen. Dat is klaar en nu kunnen we echt aan de slag. Daarom vragen we nu pas de vergunning aan voor deze gebouwen.   

Nee, de kosten gaan niet omhoog. We hebben hier in de berekening van de kosten al rekening mee gehouden.  

Op de locatie van de Tulp (Wijk- en speeltuinvereniging Zwolse Wijk) is de gemeente van plan om een warmtehuis te bouwen. Dit is een gebouw waarin een combinatie van warmtepompen en gasketels staat. De locatie van dit warmtehuis bij de speeltuin biedt een kans om het verouderde wijkgebouw De Tulp te vernieuwen. Ook de speeltuin en het trapveldje krijgen dan een opknapbeurt.

We denken de komende maanden graag samen met de buurt na over wat er nodig is om tot een centrale, fijne plek in de wijk te komen, waar kinderen spelen en ook ouderen zich vermaken.  

De locatie bij Wijk- en Speeltuinvereniging De Zwolsewijk is gekozen, omdat deze plek het meest geschikt is:

• De ligging is gunstig. De locatie ligt centraal binnen het warmtenet. Daardoor gaat er zo min mogelijk warmte verloren tijdens het vervoer.
• De grond is van de gemeente. Dat maakt het makkelijker om hier te bouwen.
• Er is genoeg ruimte. Er is plek voor het warmtehuis én de speeltuin blijft behouden.
• Er zijn extra mogelijkheden. Bijvoorbeeld om de technische ruimte te combineren met een voorziening voor de buurt. We kunnen dus ook De Tulp vernieuwen.

In de komende maanden zijn er verschillende mogelijkheden om mee te denken over het plan voor een warmtehuis op de locatie van De Tulp. (Direct-)omwonenden zijn uitgenodigd voor informatieavonden. Na de zomer ontvangen zij ook een uitnodiging voor een digitale vragenlijst.  

We organiseren speeltuinsessies voor kinderen en hun ouders, en gaan na de zomervakantie nog een keer met omwonenden in gesprek. Samen hebben we het over hoe het warmtehuis en de speeltuin eruit moeten gaan zien, welke activiteiten er plaats kunnen vinden en hoe we de omgeving in kunnen richten.  

Ja, die laten we zoveel mogelijk staan. Afhankelijk van waar het warmtehuis en het wijkgebouw precies komen te staan, moet er misschien een boom wijken.  

Hiermee kunnen we rekening houden bij het bepalen van waar het warmtehuis en het wijkgebouw precies komen te staan.  

Ja, er draaien al dergelijke installaties in Groningen, Rotterdam en Twente. Veel gemeenten onderzoeken de mogelijkheden voor dit soort installaties.  

Ja, het geluid is maximaal 50 decibel. We proberen dit in het ontwerp van het warmtehuis nog wat te verlagen door geluidsdemping. 

Het is een monotoon geluid.  

Het is nog niet bekend of VSO De Linde wordt verplaatst.  

Op termijn gaat deze weg.